گلستان یکی از مناطق سرسبز و دیدنی در شمال ایران است که با حدود ۲۲۰۰۰ کیلومترمربع وسعت از شمال به جمهوری ترکمنستان، از غرب به استان مازندران و دریای خزر، از جنوب به استان سمنان و از شرق به استان خراسان شمالی محدود می شود. به نقل از سایت تبیان، سایت سازمان گردشگری استان گلستان، دانشنامه رشد، آفتاب پیام سرا و چند وبلاگ به معرفی استان گلستان می پردازیم.

این استان به دلیل برخورداری از شرایط خاص و متنوع آب و هوایی، قدمت تاریخی، آثار بی شمار باستانی، برخورداری از مناظر بدیع و چشم انداز های طبیعی از جایگاه ویژه ای در صنعت گردشگری برخوردار است.

جای جای گلستان به ویژه مرکز آن (گرگان) به عنوان یکی از مراکز مهم تمدن ایران زمین با قدمت و سابقه تاریخی ۶۰۰۰ ساله مملو از برکت و نعمت خداوندی است. به نحوی که در هر فصلی از سال می توان چهارفصل را مشاهده کرد و این یکی از ویژگی های استثنایی و منحصر به فرد خطه سرسبز گلستان است.

این استان را می توان مهد قومیت های مختلف اعم از ترک، ترکمن، قزاق، بلوچ، فارس، سیستانی، مازندرانی و… دانست.آب و هوای استان گلستان نیمه مرطوب تا نیمه خشک است و از سمت غرب به شرق استان رطوبت هوا کاهش پیدا می کند و هوا خشک تر می شود. همچنین از شمال به جنوب استان نیز دمای هوا کاهش می یابد.

سردترین ماه های سال دی و بهمن و گرمترین آن تیر و مرداد است. استان گلستان به دلیل تنوع جغرافیایی و قدمت تاریخی دارای توانمندی های گردشگری متعدد مانند برج های تاریخی، مدارس قدیمی، امامزاده ها و مقبره مشاهیر، تپه های باستانی، غارها، ذخیره گاه های جنگلی، پارک های طبیعی و ملی، دهکده های ییلاقی، تالاب های بین المللی، خلیج، آبشارها و چشمه ها و گل افشان هاست.همچنین وجود آیین ها و مراسم گوناگون، آداب و فرهنگ قومیت های ساکن استان، صنایع دستی و سوغات محلی و بازارهای هفتگی از دیگر زمینه های جذب مسافران و گردشگران در این استان است.

تاریخ و قومیت ها

این استان بزرگترین و آبادترین سرزمین در شمال ایران در سده های اولیه اسلامی و قبل از آن بوده است. این سرزمین تا قرن هفتم موسوم به ایالت گرگان و از قرن هفتم تا چهاردهم با حمله مغول ویران و پس از آن بر اثر لشکرکشی های امیرتیمور به استرآباد معروف بود.این استان از زمان هخامنشیان به بعد به صورت یک ایالت ایران و در حقیقت یکی از قدیمی ترین ایالت های ایران و مرکز تمدن نشین آریایی ها در شمال ایران بوده است و در گذشته وسعت آن به تنهایی بیش از وسعت ایالت طبرستان (مازندران) و گیلان بوده است و با سرزمین های وسیعی چون سعده و خوارزم برابری می کرد.

این سرزمین در زمان هخامنشیان و اشکانیان به نام ایالت هیرکانی و هیرکانیا که توسط هرودت و استرابون نامگذاری شده بود نامیده می شد.آثاری که در استان گلستان و در دهه اخیر بخصوص از تورنگ تپه گرگان کشف شده قدمت سکونت مردم این منطقه را به هزاره های سوم و چهارم پیش از میلاد می رساند.

استان گلستان در سال ۱۳۷۶ از استان مازندران جدا و عنوان آن از چشم اندازهای طبیعی دیگر استان و همچنین پارک ملی گلستان گرفته شده است.استان گلستان دارای قومیت های مختلف اعم از فارس، ترک، کرد، ترکمن، بلوچ، قزاق، سیستانی و… است و افزون بر ۲۰ قوم در این استان زندگی می کنند. اما در یک تقسیم بندی کلی مردم ساکن در این استان به سه گروه عمده فارس، ترکمن و مهاجر تقسیم می شوند.

اولین گروه فارس ها هستند که در نواحی مرکزی و جنوبی منطقه سکنی دارند و اکثریت جمعیت استان را تشکیل می دهند و به دو گروه فارس های بومی و مهاجر تقسیم می شوند. فارس های بومی استان بیشتر به گویش های گرگانی، کتولی و مازندرانی تکلم دارند و این گروه از مردم استان شیعه مذهب هستند.گروه دوم، ترکمن ها هستند که به دو تیره یموت و گوکلان تعلق دارند.

آن ها سنی مذهب هستند و در نواحی شمالی منطقه در جلگه گرگان سکونت دارند و به زبان ترکمنی تکلم می کنند. سومین گروه، مهاجرین به استان هستند که اغلب سیستانی، بلوچ، سمنانی و خراسانی هستند. با توجه به تنوع قومیتی، زبانی و مذهبی در این استان، مردم این خطه با وحدت و صلح و صفا زندگی خود را ادامه می دهند و نقطه اشتراک آن ها دین اسلام و فرهنگ ایرانی بوده و حلقه اتصال بین آن ها زبان فارسی و منافع جمعی و مشترکشان در بهره وری از این سرزمین حاصلخیز است.

جاذبه های طبیعی

استان گلستان یکی از مناطق دیدنی و به یادماندنی سرزمین پهناور ایران است که آکنده از جاذبه های طبیعی اعم از پارک ها، تالاب ها، آبشارها، جنگل ها، سدها و روستاهای جذاب و دیدنی است. این استان طبق شواهد موجود از بیشترین جاذبه های توریستی در بخش های طبیعی، جنگلی و اکوتوریستی برخوردار بوده و از این لحاظ می تواند قطب اکوتوریسم شمال باشد.

استان گلستان با وجود جنگل، دریا و مناطق خشکی، در فصل پاییز زیباترین و بهترین شرایط را برای سفر گردشگران دارد. بیشتر مردم ایران در این فصل مشغله کاری و تحصیلی دارند و امکان سفر برای آن ها وجود ندارد که در این شرایط، پاییز آرام ترین فصل برای سفر گردشگران خارجی به این نقطه از کشور است.

یکی از زیباترین جلوه های اکوتوریستی استان گلستان، همچون سایر نواحی شمالی ایران، وجود روستاهای زیبا به ویژه در دل جنگل های بکر و شگرف آن است.

دهکده های ییلاقی استان گلستان را باید در زمره یکی از زیباترین جلوه های اکوتوریستی این خطه از سرزمین شمال به شمار آورد. این دهکده ها شامل دهکده ییلاقی درازنو، دهکده ییلاقی جهان نما، دهکده ییلاقی افراتخته، دهکده ییلاقی زرین گل و دهکده ییلاقی شیرنوا و… می باشند.

این دهکده ها به دلیل داشتن چشم اندازهای زیبا و مشرف به تمامی نواحی جلگه ای استان، از طبیعت زیبا و آب و هوای خنکی برخوردار بوده و پوشش های جنگلی و کوهستانی و صخره ای موجود در آن ها قابلیت استفاده گردشگری طبیعی و تفریحی را بیش از پیش نمایان می سازند.روستاهای گلستان به دلیل تنوع پوشش گیاهی- صخره ای و کوهستانی، شرایط آب و هوایی بسیار مناسب در ایام تابستان، وجود چشم اندازهای زیبا و مشرف به نواحی پایین دست از گذشته مورد استفاده و بازدید گردشگران قرار می گیرند.

گرگان نیز از این وضعیت مستثنی نبوده و روستاهای شگرفی چون روستای شاه کوه و جهان نما در زمره این روستاهایند. اما روستای زیارت در این میان خود تجلی زیبایی طبیعت از نوع دیگری است. این روستا در ۱۲ کیلومتری جنوب گرگان واقع شده است و آب و هوای معتدل و مرطوب دارد.رودخانه مشهور زیارت نیز از شرق آبادی می گذرد.

کوه پشته کمر و کوه سفید آب در شمال غربی و خالودره در شرق آبادی واقع شده اند. سواحل رودخانه، کوه ها، دره ، پوشش گیاهی و حیات وحش از جمله جاذبه های طبیعی پیرامون روستا و مسجد قدیمی و بنای امامزاده عبدا… از جمله جاذبه های مذهبی و زیارتی آن به شمار می روند.

معماری خانه های روستایی، بسیار جالب توجه و زیبا است. پوشش سفالین بام خانه ها، معماری داخلی و نمای بیرونی آن ها دیدنی و قابل توجه است.
یکی از نکات قابل توجه در بافت روستای زیارت مشترک بودن حیاط منازل با معابر است. به این معنا که فضای باز خصوصی منازل با معابر روستا یکی بوده و در داخل این معابر، تنور، شیرآب، حوضچه شست وشو و انبار دیده می شود.